فرق دستگاه اکسیژن ساز و کپسول اکسیژن ؛ کدام گزینه برای منزل بهتر است؟
تفاوت دستگاه اکسیژن‌ساز و کپسول اکسیژن؛ کدام برای بیمار بهتر است؟
مقدمه
در سال‌های اخیر استفاده از تجهیزات کمک‌تنفسی در خانه بسیار رایج شده است. بیماران قلبی، ریوی یا افرادی که پس از عفونت‌های ویروسی دچار تنگی نفس می‌شوند، معمولاً به اکسیژن کمکی نیاز دارند.
اما سؤال مهمی که برای بسیاری از خانواده‌ها پیش می‌آید این است:
اکسیژن‌ساز بهتر است یا کپسول اکسیژن؟
در نگاه اول هر دو وسیله کار مشابهی انجام می‌دهند، اما تفاوت در عملکرد و نوع استفاده باعث می‌شود انتخاب درست، به وضعیت بیمار و شرایط زندگی او بستگی داشته باشد.
دستگاه اکسیژن‌ساز چیست و چگونه کار میکند؟
دستگاه اکسیژن‌ساز یک وسیله برقی است که هوای اطراف را مکش میکند، سپس با استفاده از فیلترهای مخصوص (مولکولار سیو)، نیتروژن را از هوا جدا کرده و اکسیژن خالص تولید میکند.
این اکسیژن از طریق لوله و نازال بینی به بیمار می‌رسد. درصد خلوص اکسیژن معمولاً بین ۹۰ تا ۹۶ درصد است که برای بیشتر بیماران کاملاً مناسب است.
مزایای اکسیژن‌ساز
تأمین پیوسته و بی‌وقفه‌ی اکسیژن بدون نیاز به شارژ
ایمنی بالا؛ بدون خطر انفجار یا نشتی
هزینه کمتر در بلندمدت نسبت به شارژ مداوم کپسول
قابلیت استفاده در منزل یا در مدل‌های پرتابل حتی در سفر
مناسب برای بیماران با نیاز طولانی‌مدت به اکسیژن
معایب اکسیژن‌ساز
نیاز به برق برای کارکرد (در قطعی برق قابل استفاده نیست)
صدای فن دستگاه ممکن است در مدل‌های قدیمی‌تر آزاردهنده باشد
وزن برخی مدل‌ها نسبتاً زیاد است و جابجایی سخت‌تر می‌شود
کپسول اکسیژن چیست و چه کاربردی دارد؟
کپسول اکسیژن یا سیلندر، مخزنی فلزی و سنگین است که حاوی گاز اکسیژن فشرده‌شده است.
برای استفاده باید شیر اصلی باز شود تا اکسیژن از طریق مانومتر و لوله به بیمار برسد.
کپسول‌ها معمولاً در اندازه‌های مختلف تولید می‌شوند؛ از مدل‌های کوچک قابل‌حمل تا سیلندرهای بزرگ بیمارستانی.
مزایای کپسول اکسیژن
نیاز نداشتن به برق؛ مناسب برای شرایط اضطراری یا سفر
آماده استفاده فوری بدون نیاز به تنظیمات پیچیده
قابل حمل بودن برای استفاده کوتاه‌مدت
معایب کپسول اکسیژن
نیاز مداوم به شارژ مجدد در مراکز گاز پزشکی
وزن زیاد، مخصوصاً در مدل‌های بزرگ
خطر نشتی یا انفجار در صورت نگهداری نادرست
هزینه نگهداری بالا در استفاده‌های مکرر
تفاوت اصلی بین اکسیژن‌ساز و کپسول اکسیژن
اگر بخواهیم ساده بگوییم، تفاوت اصلی این دو وسیله در منبع تأمین اکسیژن است.
اکسیژن‌ساز با تصفیه هوای محیط اکسیژن تولید میکند، اما کپسول اکسیژن از قبل ذخیره شده را در اختیار دارد.
به همین دلیل، اکسیژن‌ساز برای استفاده طولانی‌مدت خانگی ایده‌آل است و کپسول بیشتر در شرایط اضطراری یا استفاده کوتاه‌مدت کاربرد دارد.
از نظر ایمنی نیز اکسیژن‌ساز برتری دارد، زیرا هیچ گاز فشرده‌ای در آن ذخیره نمی‌شود.
کدام بهتر است؟ انتخاب بر اساس نیاز بیمار
انتخاب میان این دو دستگاه باید بر اساس شرایط بیمار و میزان مصرف روزانه او انجام شود.
اکسیژن‌ساز برای چه کسانی مناسب‌تر است؟
بیماران ریوی مزمن (COPD، فیبروز ریوی، آسم شدید)
سالمندانی که هر روز نیاز به اکسیژن دارند
بیمارانی که می‌خواهند در منزل با آرامش و بدون مراجعه برای شارژ از اکسیژن استفاده کنند
کپسول اکسیژن برای چه کسانی بهتر است؟
بیماران موقتی که به اکسیژن کوتاه‌مدت نیاز دارند
کسانی که برق در دسترس ندارند یا سفر می‌کنند
استفاده اضطراری هنگام قطعی برق یا خرابی دستگاه اکسیژن‌ساز
ترکیب اکسیژن‌ساز و کپسول؛ انتخاب هوشمندانه‌تر
بسیاری از خانواده‌ها ترجیح می‌دهند هر دو وسیله را در کنار هم داشته باشند.
به این صورت که اکسیژن‌ساز برای استفاده روزانه در منزل باشد و کپسول اکسیژن برای زمان‌هایی که برق قطع می‌شود یا نیاز به اکسیژن فوری وجود دارد.
این ترکیب علاوه بر آسایش ذهنی، امنیت تنفسی بیمار را هم تضمین میکند.
نکات مهم هنگام خرید
۱. همیشه میزان نیاز به اکسیژن (بر حسب لیتر در دقیقه) را از پزشک بپرسید.
۲. اگر مصرف بیمار بالاست، مدل‌های ۵ یا ۱۰ لیتری انتخاب بهتری هستند.
۳. صدای دستگاه، خدمات پس از فروش و گارانتی از نکات حیاتی خرید است.
۴. از برندهای معتبر و فروشگاه‌های دارای مجوز تجهیزات پزشکی خرید کنید.
۵. برای کپسول، حتماً از شیر و مانومتر استاندارد و ایمن استفاده شود.
نتیجه‌گیری
اگر بیمار شما به استفاده مداوم از اکسیژن در منزل نیاز دارد، بهترین گزینه دستگاه اکسیژن‌ساز است؛ چون بدون شارژ، همیشه آماده‌ی کار است.
اما اگر به دنبال وسیله‌ای قابل‌حمل و ساده برای مواقع اضطراری هستید، کپسول اکسیژن کاربردی‌تر خواهد بود.
در نهایت، ترکیب هر دو گزینه، ایمن‌ترین و مطمئن‌ترین انتخاب برای بیماران تنفسی است.
